Πληθυσμιακά στοιχεία
α. Γενικά χαρακτηριστικά
Η Αυστραλία έχει μια έκταση όση και η Ευρώπη περίπου και κατοικείται από 15.000.000 κατοίκους περίπου. Το πολίτευμά της είναι Ομοσπονδιακή Δημοκρατία και στην Καμπέρα, την πρωτεύουσα της χώρας, έχει την έδρα της η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση.
Η Αυστραλία ανήκει στην Βρεττανική Κοινοπολιτεία και χωρίζεται σε έξι πολιτείες (States), κάθε μία των οποίων έχει δική της κυβέρνηση και κοινοβούλιο.
Η Αυστραλία αποικήθηκε για πρώτη φορά πριν 200 περίπου χρόνια από Αγγλους κατάδικους και κατάδικους των Αγγλων από άλλες εθνότητες. Πληροφορίες αναφέρουν πως οι πρώτοι Ελληνες άποικοι ήταν ναυτικοί ή κατάδικοι από τα Επτάνησα που έφθασαν στην Αυστραλία, πρίν το 1821. Η κανονική μετανάστευση Ελλήνων στους Αντίποδες άρχισε μετά το 1870 με το άνοιγμα της διώρυγας του Σουέζ και κορυφώθηκε την δεκαετία '60.
Η σύνθεση του Αυστραλιανού πληθυσμού είναι ανομοιογενής. Περισσότερες από 100 εθνότητες αποτελούν τον συνολικό πληθυσμό της χώρας με κυρίαρχη την Αγγλοσαξωνική Εθνότητα (60, 4 % του πληθυσμού). Οι ελληνικής καταγωγής κάτοικοι της Αυστραλίας αποτελούν την τρίτη κατα σειρά εθνότητα (3-4 % του συνολικού πληθυσμού) με δεύτερη τους Ιταλούς μετανάστες. Ακριβή στοιχεία του συνολικού αριθμού των ελληνικής καταγωγής ατόμων στην Αυστραλία δεν υπάρχουν. Κατά προσέγγιση ο αριθμός αυτός κυμαίνεται μεταξύ 500. 000 και 700. 000 από τους οποίους 40. 000-70. 000 είναι Ελληνοκύπριοι.
Ο κύριος όγκος των ομογενών κατανέμεται ως ακολούθως:
-Βικτώρια 250. 000
-Νέα Νότια Ουαλία 150. 000
-Νότια Αυστραλία 70. 000
-Δυτική Αυστραλία 20. 000
-Τασμανία 3. 000
Σύμφωνα με την απογραφή του 1981 ζούσαν στην Αυστραλία 146. 625 άτομα, γεννημένα στην Ελλάδα. Οι πόλεις που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού πληθυσμού πρώτης γενιάς είναι:
-Μελβούρνη 69. 048
-Σίδνεϋ 43. 055
-Αδελαίδα 11. 862
-Πέρθη 3. 775
-Βρισβάνη 3. 108
-Καμπέρα 1. 602
-Ντάργουϊν 1. 144
Περιληπτική ιστορική ανασκοπιση της οργάνωσης της Εκπαίδευσης στην Αυστραλία
Η πολιτική των Αγγλοσαξώνων απέναντι στις άλλες εθνότητες του νεαρού Αυστραλιανού κράτους ήταν πολιτική αναγκαστικής αφομοίωσης. Οι πιέσεις και οι εκβιασμοί αυτοί ήταν πολλοί και έντονοι τόσο σε χώρους εργασίας των μεταναστών όσο και σε δημόσιους. Μέχρι τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1960 απαγορεύονταν στους μετανάστες να μιλούν την γλώσσα τους σε δημόσιους χώρους (λεωφορεία, πλατείες, κινηματογράφους κ. λ. π. ), αντιδρούσαν στην εισαγωγή στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της διδασκαλίας της γλώσσας των χωρών προέλευοης των μεταναστών και γενικά υιοθετούσαν κάθε μέτρο που θ 'ανάγκαζε τους μετανάστες ή τουλάχιστον την πλειοψηφία τους ν 'απαρνηθούν την γλώσσα τους και γενικά την πολιτιστική τους κληροαομιά.
Η πολιτική αυτή των Αγγλοσαξώνων ανάγκασε τους Ελληνες και τους άλλους μετανάστες να οργανωθούν σε αυστηρές , εθνικές ομάδες, κλειστές, δύσπιστες και απροσπέλαστες από κάθε ξένο στοιχείο. Τους οδήγησε επίσης στο να προσκολληθούν αυστηρά στην Ελληνική παράδοση, τα ήθη και έθιμά τους, την γλώσσα τους. Μονόγλωσσοι οι περισσότεροι Ελληνες μετανάστες δεν είχαν άλλο μέσο επικοινωνίας με τα παιδιά τους από την ελληνική γλώσσα. Βασική τους λοιπόν επιδίωξη ήταν η διδασκαλία της γλώσσας τους στα παιδιά τους.
Αγράμματοι οι περισσότεροι Ελληνες γονείς, χωρίς καμμιά βοήθεια από το αυστραλιανό και το ελληνικό κράτος αναζήτησαν την λύση ανάμεσά στους ίδιους. Οι πιο κοινωνικά καλλιεργημένοι ανέλαβαν τον ρόλο των δασκάλων. Για σχολεία χρησιμοποιήθηκαν διάφοροι πρόχειροι χώροι, αυλές, αποθήκες κ.λ.π. . Τα υποτυπώδη αυτά πρώτα οχολεία λειτουργούσαν χωρίς πρόγραμμα, διδακτικές μεθόδους και παιδαγωγικές αρχές και η διδασκαλία περιοριζόταν στην ανάγνωση, γραφή και σε μερικές στοιχειώδεις γνώσεις της ιστορίας, των θρησκευτικών και της γεωγραφίας της Ελλάδας.
Οσο αυξανόταν τα μεταναστευτικά ρεύματα προς την Αυστραλία τόσο καλύτερα οργανώνονταν ο Ελληνισμός και βελτιωνόταν τ'απογευματινά σχολεία. Ιδρύονται ελληνικές κοινότητες, αδελφότητες, εκκλησίες και η ελληνική μόρφωση των παιδιών περνά στα χέρια αυτών των φορέων.
Το 1897 ιδρύεται στη Νελβούρνη η πρώτη ελληνική κοινότητα η οποία το 1902 ιδρύει επίσημα τα πρώτα κοινοτικά σχολεία με τον μανδύα των κατηχητικών σχολείων. Το παράδειγμα ακολουθούν και άλλες κοινότητες όπως του Ριτσμοντ, Μπράνσγουϊκ, του Κόλινγουντ κ. α.
Μέχρι το 1950 η λειτουργία των απογευματινών ελληνικών σχολείων της Αυστραλίας ήταν υποτυπώδης από άποψη οργάνωσης, προγραμμάτων, διδακτικού προσωπικού, συνθηκών διδασκαλίας και μάθησης.
Η κατάσταση άρχιαε να βελτιώνεται σταδιακά στην δεκαετία του 1960. Η μαζική μετανάστευση την περίοδο αυτή έφερε στην Αυστραλία και εκπαιδευτικούς και πτυχιούχους ανωτέρων και ανωτάτων σχολών οι οποίοι στην πλειοψηφία τους απορροφήθηκαν από τα απογευματινά σχολεία.
Στια αρχές της δεκαετίας του '70 η Αυστραλιανή Κυβέρνηση εγκαταλείπει επίσημα την πολιτική της αναγκαστικής αφομοίωσης των μεταναστών και επιδιώκει την ένταξη των μεταναστών στην Αυστραλιανή κοινωνια.
Την ίδια περίοδο, οι συνθήκες διασκαλίας βελτιώνονται αισθητά. Μερικές κοινότητες διαθέτουν ειδικά κτίρια για τον σκοπό αυτό με όλες τις προδιαγραφές κανονικού σχολείου. Τα εποπτικά μέσα διδασκαλίας είναι ακόμη σχεδόν ανύπαρκτα και οι τάξεις είναι πολυπληθείς.
Το 1978 αποσπώνται για πρώτη φορά στην Αυστραλία 'Ελληνες εκπαιδευτικοί ως σύμβουλοι για εκπαιδευτικά θέματα στην Πρεσβεία και τα Προξενεία των άλλων πολιτειών. Το αναλυτικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται είναι μικρογραφία του αναλυτικού προγράμματος που ισχύει για τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δεοτεροβάθμτας εκπαίδευαης στην χώρα μας. Τα βιβλία που χρησιμοποιούνται στα σχολεία είναι αυτά που χρησιμοποιούντα και στην Ελλάδα και στέλνονται δωρεάν από την Ελληνική κυβέρνηση.
Με τις πιέσεις των μεταναστών η Ελληνική γλώσσα εισήχθη και στα κρατικά σχολεία της Αυστραλίας και διδάσκεται σε ενταγμένες σ' αυτά τάξεις της γενικής εκπαίδευσης. Διδάσκεται επίσης στα σαββατιανά κέντρα μοντέρνων γλωσσών, στα ημερήσια δίγλωσσα σχολεία και στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Αυστραλίας.
Προβλήματα της Ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην Αυστραλία και προοπτικές επίλυσής τους
Α) Παροικιακά σχολεία.
Η διατήρηση της ελληνικής γλώσσας από τους 'Ελληνες μετανάστες στην Αυστραλία (αλλά και παντού) και η μετάδοση αυτής στα παιδιά τους ήταν γι' αυτούς επιτακτική ανάγκη. Δεν ήταν μόνο η νοσταλγία της πατρίδας, ο κίνδυνος αφομοίωσης από το αγγλοσαξωνικό περιβάλλον αλλά και η βαθειά ανθρώπινη ανάγκη επικοινωνίας του γονιού με το παιδί του. Γλωσσικής και πολιτιστικής επικοινωνίας. Για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών οι Ελληνες μετανάστες στην Αυστραλία ίδρυσαν τα παροικιακά σχολεία που λειτουργούσαν με τον μανδύα των κατηχητικών σχολείων.
Σήμερα η Ελληνική γλώσσα και πολιτισμος δεν διώκονται στην Αυστραλία και η ελληνική εθνότητα αποτελε την τρίτη εθνότητα της Αυστραλίας. Στην ελληνόγλωσση εκπαίδευση των Ελληνόπουλων της Αυστραλίας την πρώτη θέση εξακολουθούν κατέχουν τα παροικιακα σχολεία, απογευματινά και σαββατιανά. Ο ρόλος των σχολείων αυτών μ' όλα τα αρνητικά της μέχρι τώρα λειτουργίας τους - ελλειπής οργάνωση, ανομοιογενή τμήματα μαθητών, έλλειψη προσοντούχου διδακτικού προσωπικού, κακές συνθήκες διδασκαλίας και μάθησης - και κάνοντας μια κριτική αποτίμηση της προσφοράς τους, μπορούμε ανεπιφύλακτα να πούμε πως ήταν θετικός. Τα σχολεία αυτά:
α) Βοήθησαν τους Ελληνες μετανάστες να διατηρήσουν την γλώσσα, τα ήθη κι έθιμά τους και να τα μεταδώσουν στα Ελληνόπουλα.
β) Καταξίωσαν και νομιμοποίησαν την Ελληνική γλώσσα και στάθηκαν τροχοπέδη στην αφομοιωτική πολιτική των Aγγλοσαξώνων.
Η σημερινή κατάοταση όμως των παροικιακών σχολείων παραμένει ακόμη προβληματική. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός τους ξεπερνά τα 1. 000 σ' όλη την Αυστραλία και οι μαθητές που τα επισκέπτονται ξεπερνά τις 50. 000.
Τα βασικά προβλήματα των σχολείων αυτών αφορούν τους ακόλουθους τομείς:
α) Οργάνωση και Λειτουργία
Κάθε απογευματινό σχολείο έχει τους δικούς του νόμους και κανονισμούς και δεν υπάρχει κοινή εκπαιδευτική πολιτική. Τα τμήματα είναι ανομοιογενή ως προς την γνώση και την ηλικία των μαθητών με αποτέλεσμα αυτό να δημιουργεί αντιπάθεια στα παιδιά και να τα εγκαταλείπουν με την πρώτη ευκαιρία. Επειδή δε τα παιδιά πληρώνουν δίδακτρα τα σχολεία αυτά μετατρέπονται όλο και περισσότερο σε κερδοφόρες για τους ιδιοκτήτες τους επιχειρήοεις σε βάρος των εκπαιδευτικών δυνατοτήτων αλλά και προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούν .
β) Διδακτικό προσωπικό
Το διδακτικό προσωπικό των απογευματινών σχολείων στην πλειοψηφία του δεν είναι εκπαιδευτικοί. Η συντριπτική πλειοφηφία των διδασκόντων (70 %) είναι απόφοιτοι εξεταξίου γυμνασίου και το βασικό κριτήριο πρόσληψής τους για να διδάξουν είναι οι χαμηλές απαιτήσεις για αμοιβή.
γ) Αναλυτικό πρόγραμμα και διδακτικά βιβλία.
Το αναλυτικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται στα Ελληνικά απογευματινά σχολεία είναι μικρογραφία του ελληνικού αναλυτικού προγράμματoς. Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση διδάσκονται: Θρησκευτικά, Ελληνικά, Ιστορία, Ελληνική γλώσσα και Λογοτεχνία, Γεωγραφία με στοιχεία Πατριδογνωσίας. Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση διδάσκονται: Θρησκευτικά, Ελληνική γλώσσα και Γραμματεία (Αρχαία και Νέα), Ιστορία και Γεωγραφία.
Τα μαθήματα αυτά δεν είναι δεσμευτικά για κανένα απογευματινό σχολείο και μπορούν οι ιδιoκτήτες να αφαιρούν ή να προσθέτουν άλλα. Μόνo οι Κοινότητες Σίδνεϋ, Μελβούρνης και Αδελαίδας εφαρμόζουν ενιαίο αναλυτικό πρόγραμμα. Τα βιβλία που χρησιμοποιούνται είναι αυτά που χρησιμοποιούνται και στην Ελλάδα και στέλνονται δωρεάν από την Ελληνική Κυβέρνηση.
δ) Συνθήκες διδασκαλίας και μάθησης
Οι χώροι όπου παρέχεται ελληνόγλωσση διδασκαλία είναι ανεπαρκείς και πολλές φορές ακατάλληλοι. Μερικές κοινότητες διαθέτουν ειδικά διδακτήρια με όλες τις προδιαγραφές ενός κανονικού σχολείου. Τα περισσότερα σχολεία λειτουργούν σε μισθωμένες αίθουσες ημερήσιων σχολείων ή χώλ των καθολικών εκκλησιών άλλα και σε πρόχειρους και ακτάλληλους χώρους για την διδασκαλία.
Οι τάξεις είναι πολυπληθείς, λόγω ανεπάρκειας χώρων και για εποπτικά και άλλα μέσα διδασκαλίας δεν γίνεται κάν λόγος. Ο φόρτος των μαθητών είναι πολύ μεγάλος επειδή ελάχιστοι διδάσκοντες λαμβάνουν υπόψη τους τις υποχρεώσεις των μαθητών στα ημερήσια σχολεία τους. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός πως οι βαθμοί επίδοσης των μαθητών στά απογευματινά σχολεία γίνονται αντικείμενο κοινωνικού σχολιασμού από τους γονείς, συγγενείς και γείτονες έχει σαν απoτέλεσμα την ενίσχυση της αντιπάθειάς τους για τα σχολεία αυτά.
Σ'ένα 60 % των σχολείων της Αρχιεπισκοπής, ένα 35 % των Κοινοττων και ανεξαρτήτων και ένα 25 % των ιδιωτικών ο "δάσκαλος" υποχρεούται να διδάσκει 2 ή 3 τάξεις μαζί την ίδια ώρα στην ίδια αίθουσα. Βασικό κίνητρο αυτής της αντιεκπαιδευτικής τακτικής είναι το οικονομικό συμφέρον.
Παράλληλα με τα ανωτέρω προβλήματα θα μπορούσε να προσθέσει κανείς πoλλά άλλα - όπως διαμάχη ανεξάρτητων Κοινoτήτων και Κοινοτήτων της Αρχιεπισκοπής, την αυξανόμενη κερδοσκοπική τάση των ιδιοκτητών των σχoλείων, το χαμηλό επίπεδο ελληνομάθειας των περισσότερων απόφοιτων Ελληνοπαίδων των σχολείων αυτών κ. λ. π. πoυ ενισχύoυν τον κίνδυνo αφομοίωσης του Ελληνισμού από το Αγγλοσαξωνικό στοιχείο. Ενας κίνδυνος με χειρότερες ίσως συνέπειες απ'αυτόν της προηγούμενης εικοσαετίας. Οι Ελληνες της δεύτερης και τρίτης γεννιάς δεν έχουν τα προβλήματα της πρώτης γενιάς και ιδιαίτερα στον τομέα της γλώσσας και επικοινωνίας με το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Για τις γενιές αυτές η πίεση για την εκμάθηση και διατήρηση της ελληνικής γλώσσας απορρέει καθαρά από το οικογενειακό και ενδοεθνικό περιβάλλον και όσο απομακρυνόμαστε από την πρώτη γενιά τόσο περισσότερο ατονεί και το ενδιαφέρον για την ελληνική γλώσσα αφού τους περιορίζει τις δυνατότητες επικοινωνίας. Η γνώση της αγγλικής και μόνο τους είναι αρκετή για επιβίωση και επικοινωνία. 200 χρόνια μετά την πρώτη επίκoιση της Αυστραλίας μπορεί η κοινωνία της Αυστραλίας να ανακηρύχθηκε σε πολυπολιτισμική αυτό όμως δεν μειώνει καθόλου τον κίνδυνο πολιτιστικού αφανισμού της ελληνικής εθνότητας στην Αυστραλία άν δεν παρθούν από τώρα και προγραμματισμένα συγκεκριμένα μέτρα της Ελληνικής πολιτείας και δεν αξιοποιηθούν στο έπακρο και δεν διευρυνθούν περαιτέρω οι υπάρχουσες δυνατότητες αναβάθμισης της παρεχόμενης ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης και διατήρησης και ενίσχυσης της πολιτιστικής ταυτότητας του Ελληνισμού της Αυστραλίας.
Σ 'αυτή την κατεύθυνση τα παροικιακά σχολεία τά απογευματινά μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικότατο ρόλο και εφ'όσον αναδιοργανωθούν σ'όλους τους τομείς με βασικό και μόνο στόχο την αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Αυτό απαιτεί:
α) Εφαρμογή ενιαίας εκπαιδευτικής πολιτικής και αναλυτικών προγραμμάτων προσαρμοσμενων στα δεδομένα της Αυστραλίας.
β) Σύνταξη κοινού κανονισμού λειτουργίας των απογευματινών σχολείων που θα ρυθμίζει θέματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία των σχολείων (ημέρες και ώρες), την έγγραφή καί μετεγγραφή τών μαθητών, το διδακτικό προσωπικό, την εφαρμογή του προγράμματος, τους χώρους διδασκαλίας και μάθησης, την συνεργασία με τους γονείς κ. λ. π. .
γ) Ανάθεση του διδακτικού έργου σε προσοντoύχο εκπαιδευτικό προσωπικό και αξιοποίηση των πλέον έμπειρων και τυπικά μη προσοντούχων εκπαιδευτικών που διδάσκουν ήδη στα παροικιακά σχολεία της Αυστραλίας.
δ) Τα τρία ανωτέρω μέτρα θα μπορούσαν να υποστηριχθούν στην εφαρμογή τους με την αναγνώριση από την ελληνική πολιτεία του τίτλου σπουδών που θα χορηγούν στα Ελληνόπουλα τα σχολεία εκείνα που θα εφαρμόζουν την ενιαία εκπαιδευτική πολιτική, θα τηρούν τον κανονισμό λειτουργίας και θα χρησιμοποιούν προσοντούχους εκπαιδευτικούς, θα εκπληρούν δηλαδή τις στοιχειώδεις προδιαγραφές ενός κανονικού σχολείου και θα ενισχύονται από την Ελληνική Πολιτεία με την αποστολή εποπτικού υλικού και βιβλίων για την συγκρότηση των βιβλιοθηκών τους.
ε) Συστηματική επιμόρφωση στην Ελλάδα των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που διδάσκουν τα Ελληνικά στα παροικιακά σχολεία αλλά και στ' άλλα σχολεία της Αυστραλίας.
στ) Δημιουργία από υπεύθυνους παροικιακούς φορείς πολυδύναμων σχολικών κέντρων με κατοχυρωμένες τις κατάλληλες συνθήκες λειτουργίας και καθοδηγούμενο και ελεγχόμενο το έργο τους.
ζ) Η επιλογή των αποσπόμενων στην Αυστραλία Ελλήνων εκπαιδευτικών πρέπει να γίνεται με αυστηρά κριτήρια και με απαραίτητη προϋπόθεση την πολύ καλή μέχρι άριστη γνώση της Αγγλικής γλώσσας.
η) Διαμόρφωση πολιτικής ανάδειξης ικανών και προσοντούχων εκπαιδευτικών κύρια από τoν Ελληνισμό της Αυστραλίας. Η πολιτική αυτή μπορεί να στηρίζεται και
ι) στην χορήγηση επαρκών υποτροφιών για σπουδές στις Φιλοσοφικές σχολές και Παιδαγωγικές Ακαδημίες της Ελλάδας σε Ελληνες φοιτητές αντίστοιχων παιδαγωγικών σχολών της Αυστραλίας
ιι) στην αποστολή στην Αυστραλία "ως μετανάστες" δίγλωσσων πτυχιούχων εκπαιδευτικών, οι οποίοι και με την βοήθεια των εκεί Ελληνικών Διπλωματικών Αρχών και παροικιακών φορέων θα προωθηθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα της Αυστραλίας.
θ) Ιδρυση ειδικού τμήματος διαπoλιτισμικών παιδαγωγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, στο οποίο θα φοιτούν εκπαιδευτικοί (Ελλαδίτες και Απόδημοι) με προορισμό να διδάξουν σε ομογενειακά σχολεία.
ι) Η παρασκευή και απoστολή τoυ κατάλληλου εποπτικού και οπτικοακουστικού υλικού.
ια) Συγγραφή βιβλίων που ν 'ανταποκρίνονται στις παραστάσεις των Ελληνόπουλων της Αυστραλίας.
ιβ) Δωρεάν παραχώρηση αιθουσών των κρατικών σχολείων για την λειτουργία εκείνων τουλάχιστον των παροικιακών κοινοτικών σχολείων που αντιμετωπίζουν προβλήματα χώρου.
Β) Κρατικά σχολεία
Η διδασκαλία της ελληνικής στα κρατικλά σχολεία (δημοτικά και γυνμνάσια) διαφέρει από πολιτεία σε πολιτεία. Για να διδαχθεί η ελληνική γλώσσα σε κρατικό σχολείο πρέπει να υπάρχει ένας ορισμένος αριθμός Ελληνοπαίδων και να το ζητήσουν οι ίδιοι οι γονείς.
Αναλυτικό πρόγραμμα για την διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας στα κρατικά σχολεία όπου αυτό υπάρχει δεν είναι ενιαίο και δεν υπάρχει συντονισμός στην διδασκαλία της Ελληνικής γλώσσας ανάμεσα στις δύο βαθμίδες (Δημοτικό, Γυμνάσιo).
Τα σαββατιανά γυμνάσια με την ανεπαρκή λειτουργία τους (υψηλός αριθμός και ανομοιογένεια μαθητών κατά τάξη, πολύ λίγος χρόνος λειτουργίας, έλλειψη εποπτικών διδακτικών μέσων) χρησιμοποιούνται από τις Αυστραλιανές Αρχές σαν πρόσχημα για να εμποδίσουν την εισαγωγή της Ελληνικής γλώσσας στα ημερήσια κρατικά σχολεία. Στην εισαγώγή αυτή της Ελληνικής γλώσσας στα κρατικά σχολεία αντιδρούν με κάθε τρόπο και σθεναρά οι κατά τόπους ενορίες.
Oι περισσότεροι διδάσκοντες τα Ελληνικά στα κρατικά σχολεία είναι 80 % περίπου ελληνικής καταγωγής προσοντούχοι εκπαιδευτικοί Αυστραλιανών Παιδαγωγικών Ακαδημιών και Πανεπιστημίων και 20 % περίπου απόφοιτοι της Παιδαγώγικής Ακαδημίας Κύπρου με συμπληρωματικές σπουδές στην Αυοτραλία. Το μεγαλύτερο ποσοστό των Αυστραλογεννημένων εκπαιδευτικών παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες στο επίπεδο ελληνομαθειας. Ο συνολικός δε αριθμός των διδασκόντων τα Ελληνικά στα κρατικά σχολεία είναι εντελώς ανεπαρκής για να καλύψει τις όλο και αυξανόμενες ανάγκες των Ελληνόπουλων της Αυστραλίας.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Νότιας Αυστραλίας
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Νότιας Αυστραλίας προβλέπει:
α)Προσχολική Αγωγή/Νηπιαγωγείο από 4 - 5 ετών 1 έτος
β)Τάξη υποδοχής - Δημοτικό Σχολείο από 5 - 13 ετών, 1+7=8 έτη
γ)Γυμνάσιο από 13 - 18 ετών, 5 έτη με δωρεάν την εκπαίδευση στο δημοτικό και γυμνάσιο.
Κάθε παιδί μόλις συμπληρώσει το τέταρτο έτος της ηλικίας του εγγράφεται στο Νηπιαγωγείο . Με την συμπλήρωση του πέμπτου ετους εγγράφεται στην τάξη υποδοχής (Reception Υeαr ) για ένα χρόνο. Στην ηλικία των έξι ετών εγγράφεται στην Α τάξη δημοτικού κι όταν τελειώσει την τάξη εγγράφεται στην Α τάξη Γυμνασίου
Στην τελευταία γυμνασιακή τάξη όσοι μαθητές θέλουν να συνεχίσουν στα Α.Ε.Ι. της χώρας παρακολουθούν την ύλη των μαθημάτων Matric (πέντε μαθήματα επιλογής μεταξύ των οποίων μπορεί να είναι και η ελληνική γλώσσα). Οσοι δεν θέλουν
να συνεχίσουν σε Κολλέγια τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παρακολουθούν μαθήματα του SeniοrSecondaryCerτificte (S.S.C.).
Τα παιδιά των μεταναστών που δεν γνωρίςουν την Αγγλική πριν εγγραφούν στην τάξη της ηλικίας τους παρακολουθούν μαθήματα γλώσσας σε δύο ειδικά σχολεία του Gifer Sτreet και του Pοrt Αdelaide . Τα ανωτέρω σχολεία είναι μόνο για μαθητές γυμνασιακής ηλικίας. Για τα παιδιά μικρότερης ηλικίας προβλέπεται μέσα στο δημοτικό σχολείο η παροχή ανάλογης βοήθειας από δασκάλους της ειδικότητας EnglishasasecondLanguage.
Το Υπουργείο Παιδείας της Ν.Α. υποστηρίζει την διδασκαλία των κοινοτικών γλωσσών στα πλαίσια της πολυπολιτισμικής εκπαιδευτικής πολιτικής του . Η γλωσσική πολιτική του Υπουργείου προβλέπει μέχρι το 1995 κάθε μαθητής να διδάσκεται μιά δεύτεοη γλώσσα.
Ενισχύει, επίσης,τους φορείς λειτουργίας Ελληνικών σχολείων με 72 δολλάρια κατά μαθητή τον χρόνο (39 η πολιτειακή και 33 η κοινοπολιτειακή κυβέρνηση )
Εχει επίσης θεσπίσει :
- Ινστιτούτογλωσσών
- Αναθεωρπμένο συντονιστικό συμβούλιο πολυπολιτισμικήςεκπαίδευσης
- Κέντρο πολυπολιτιστικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς
- Συμβουλευτικό συμβούλιο σχολείων εθνικοτήτων.
- Σαββατιανά σχολεία μοντέρνων γλωσσώνστην Β'βάθμια εκπαίδευση .
- Συμβούλιο τριτοβάθμιας πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ν.Α.
α) University of Adelaide
β) Flinters University
γ) Κολλέγιο Ανώτερης Εκπαίδευαης Ν.Α. (S.A.C.A.E.) στην Αδελαίδα
γ) Institute of Technology στην Αδελαίδα.
Κέντρα Νεοελληνικών Σπουδών
Department of Modern Greek Studies με φορέα Adelaide College of Arts and Education. Εκδίδει το περιοδικό "ΠΑΝΔΩΡΑ" και οργανώνει συνέδρια και διαλέξεις με πολιτιστικά θεματα .
Η σημερινή κατάσταση της Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στην Ν.Α.
Στην Νότια Αυστραλία λειτουργούν οι εξής τύποι των ελληνικών παροικιακών σχολείων
α) Τα καθημερινά απογευματινά και σαββατιανά πρωϊνά κοινοτικά σχολεία.
β) Οι ενταγμένες ελληνικές τάξεις στα κρατικά σχολεία και
γ) Τα ημερήσια δίγλωσσα σχολεία.
Ο πρώτος τύπος παροικιακών σχολείων λειτουργεί υπό την αιγίδα των ελληνικών κοινοτήτων στην Ν.Αυστραλία.Στον δεύτερο τύπο σχολείου η ελληνική γλώσσα διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα. Οι δύο ανωτέρω τύποι είναι συμπληρωματικού ο ένας του άλλου. Ο τρίτος τύπος παροικιακού σχολείου θεωρείται ως ο πιό ενδεδειγμένος τύπος σχολείου,μόνο που τα σχολεία αυτά είναι ελάχισδτα για να καλύψουν τις ανάγκες.
Οι φορείς λειτουργίας της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην Ν. Αυστραλία είναι:
α) Οι Ελληνικές Κοινότητες
β) Οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων
γ) Οι ιδιωτικοί φορείς και
δ) Το Υπουργείο Παιδείας της Ν.Αυστραλίας (ενταγμένες τάξεις)
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Βικτώρια.
Το εκπαιδευτικό σύστημα της Βικτώρια στηρίζεται στην εκπαιδευτική νομοθεσία του 1872 (Educatiοn Act) . Τότε έγινε και ο διαχωρισμός των κρατικών σχολείων και των σχολείων των Εκκλησιών .
Σύμφωνα μ'αυτόν τον νόμο η κρατική παιδεία στην Βικτώρια είναι "δωρεάν υποχρεωτική και μη θρησκευτική" (Free, compulsοry and secular) για μαθητές των ηλικίών 6 - 15 χρονών. Το μάθημα των θρησκευτικών δεν είναι υποχρεωτικό. Αν οι γονείς συγκεκριμένου δόγματος ζητήσουν την διδασκαλία των θρησκευτικών σύμφωνα με το δόγμα τους τότε αυτή τους παρέχεται .
Κατηγορίες σχολείων.
Α. ΔΗΜΟΣΙΑ
Τα περισσότερα σχολεία της Βικτώρια ανήκουν στο Κρατικό ή δημόσιο σύστημα. Το σύστημα αυτό χωρίζεται σε δημοτικά και γυμνάσια (περισσότερο γενικά και λιγότερο τεχνικά) . Από το 1982 δίνεται περισσότερη έμφαση στην συγκέντρωση και την παροχή κινήτρων και εξουσιών στα κατά τόπους σχολεία έτσι ώστε να μπορούν ν 'αποφασίζουν την δομή του προγράμματος σύμφωνα με τις τοπικές τους ανάγκες.
Β. ΚΑΘΟΛΙΚΑ - ΙΔΙΩΤΙΚΑ
Το μεγαλύτερο σύστημα μετά το δημόσιο είναι το Καθολικό. Ανήκει στην Καθολική εκκλησία της Αυστραλίας και οργανώθηκε αρχικά από τους Ιρλανδούς αποίκους. Οι καθολικοί έχουν περισσότερα δημοτικά παρά γυμνάσια.
Γ. ΑΛΛΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ
Τα ανεξάρτητα ιδιωτικά διαφέρουν πολύ μεταξύ τους και τα περισσότερα από αυτά ανήκουν σε Ομοσπονδία (Associatiοn οf Ιndependent Schools), οργανώνονται από διάφορες θρησκευτικές ομάδες (Αγγλικανοί, Πρεσβυτεριανοί, Μεθοδιστές, Ορθόδοξοι, Εβραίοι κ.λ.π.).
Το εκπαιδευτνινκό σόστημα της Βικτώρια προβλέπει:
α) Νηπιαγωγείο - Κindergarden. Η φοίτηση δεν είναι υποχρεωτική. Φορείς των νηπιαγωγείων είναι οι Δήμοι ή οι Εκκλησίες (ιδιωτικά). Χρηματοδοτούνται από την πολιτεία και οι γονείς πληρώνουν ένα ελάχιστο ποσό.
β) Δημοτικό σχολείο - Primarγ School (προσχολική τάξη και 6 σχολικές τάξεις) . Η φοίτηστη είναι υποχρεωτική και αρχίζει στην ηλικία των 5 χρόνων.
γ) Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση - Secondary Εducatiοn (Γυμνάσιο - High School και Τεχνικό Σχολείο - Τechnical School, τάξεις 1-6) H φοίτηση είναι υποχρεωτική μέχρι την 4η τάξη.
Κάθε γυμνάσιο προσφέρει 6 υποχρεωτικά μαθήματα μεταξύ των οποίων τα Αγγλικά μέχρι την 6η τάξη και τα μαθηματικά μέχρι την 4η .Στην 6η τάξη οι μαθητές επιλέγουν ( 5 ) μαθήματα - οπωσδήποτε τα Αγγλικά - και στο τέλος δίνουν εξετάσεις στα μαθήματα αυτά για την απόκτηση του Απολυτηρίου "HigherSchoolCerificate (Η.S.C.). Τα Νεοελληνικά προσφέρονται σε επίπεδο Η.S.C..
H τριτοβάθμια εκπαίδευση (Τertiary Εducatiοn) παρέχεται στα Κολλέγια (που είναι πολλά) και στα Πανεπιστήμια. Μelbourne , Μοnash, La Τrοbe & Deaκin (στο Geelοηg).
- Η εκπαιδευτική πολιτική της βικτωριανής κυβέρνησης βασίζεται σε δύο αρχές:
- Οτι η λήψη αποφάσεωνθα πρέπει να είναι μία διαδικασία συμμετοχής και συνεργασίας εκ μέρους της σχολικής κοινότητας με βάση την κοινή ευθύνη.
- Οτιτα σχολεία και τα σχολικά συστήματα θα πρέπει να αποκαταστήσουν τις αδικίες ή τις διακρίσεις ούτως ώστε όλοι οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τις γνώοτεις, ικανότητες και την κατανόηση για να συμμετάσχουν σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία.
(Υπουργικά δοκίμια 1 -6)
Η Βικτωριανή Κυβέρνηση έχει θέσει πέντε βασικές αρχές για την ανάπτυξη ενός πολιτειακού εκπαιδευτικού συστήματος. Οι αρχές αυτές είναι:
- Πραγματική μεταβίβαση εξουσίας και ευθύνης στην σχολική κοινότητα
nΔιαδικασίες λήψης αποφάσεων πού απορρέουν από συνεργασία.
nΜια ευαίσθητη γραφειοκρατία,η κύρια λειτουαγία της οποίας είναι να εξυπηρετεί και να βοηθά τα σχολεία.
nAποτελεσματικότητα εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων και
nΔραστήρια επανόρθωση αδικιών και διακρίσεων .
Για την προώθηση αυτής της πολιτικής η Βικτωριανή Κυβέρνηση έχει αναλάβει τις εξής πρωτοβουλίες:
1.Πρόγραμμα Δίγλωσσων βοηθών δασκάλων
2.Συγκρότηση συμβουλίων (Περιφερειακό Πολιτειακό Εκπαιδευτικό Συμβούλιο, Πολιτειακό Εκπαιδευτικό Συμβούλιο , Σχολικά Συμβούλια) .
3.Ενίσχυση της πολυπολιτισμικής παιδείας με
-Aνάπτυξη προγραμμάτων ξένων γλωσσών
-Ανάπτυξη γλωσσικών προγραμμάτων στα σχολεία της Βικτώρια.
Η σημερινή κατάσταση της παρεχόμενης Ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης στην Βικτώρια
Η Ελληνική γλώσσα στην Βικτώρια διδάσκεται στις παρακάτω κατηγορίες και βαθμίδες εκπαίδευσης.
ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η προσχολική εκπαίδευση παρέχεται σε παιδικούς σταθμούς που έχουν πολυπολιτισμικό και δίγλωσσο πρόγραμμα.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
α) Στο Κρατικό Σύστημα Εκπαίδευσης
ι) Δίγλωσσα προγράμματα .
ιι) CommunityLanguage
ιιι) Σαββατιανά Κέντρα Μοντέρνων Γλωσσών
Είναι προέκταση των κρατικών σχολείων και ο αρχικός σκοπός ήταν να δώσουν την ευκαιρία σε μαθητές που τα σχολεία στα οποία φοιτούσαν δεν πρόσφεραν Ελληνικα, να σπουδάσουν την ελληνική γλγώσα.
β) Στο ιδιωτικό και ανεξάρτητο σύστημα
ι) Ιδιωτικά Αυστραλιανά σχολεία.
ιι) Ημερήσια ανεξάρτητα ιδιωτικά σχολεία με φορέα ελληνικό.
(Κολλέγιο Ιεράς Μονής Aγ.Ιωάννου, Κολλέγιο Ευαγγελίστριας, Κολλέγιο "Αγ .Aνάργυροι", Κοινότητας Oklegh και Brunswick Grammar της κοινότητας Branswick.
γ) Στο ελληνικό απογευματινό σύστημα (Κοινοτήτων)
ι) Απογευματινά Σχολεία.
Τα Ελληνικά σχολεία ανήκουν στις διάφορες κοινότητες ή στην Αρχιεπισκοπή. Στην πλειοψηφία τους συντηρούνται από τα δίδακτρα που καταβάλλουν οι γονείς. Από το 1974 η Αυστραλιανή και η Πολιτειακή Κυβέρνηση επιχορηγούν τα περισσότερα απογευματινά σχολεία.
ιι) Σαββατιανά σχολεία.
Για τους μαθητές που δεν διδάσκονται στο κύριο σχολείο ελληνικά και δεν μπορούν να παρακολουθήσουν απογευματινό σχολεία παρέχεται ελληνόγλωσση διδασκαλία τις πρωϊνές ώρες του Σαββάτου (4-5 ώρες) .
δ) Ιδιωτικά απογευματινά σχολεία. .
ι) Απογευκατινά.
Τα σχολεία αυτά οργανώνονται από ιδιώτες χρηματοδοτούνται από τα δίδακτρα που εισπράττουν και λειτουργούν 3-5 ώρες την εβδομάδα για κάθε μαθητή.
- ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠAΙΑΕΥΣΗ ΚAΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ
α) Στο κρατικό σύστημα: Τα Ελληνικά προσφέρονται σαν κανονικό και ισότιμο μάθημα του αναλυτικού προγράμματος των σχολείων.
ι) Δίγλωσσο πρόγραμμα
ιι) CommunityLanguage
ιιι) Σαββατιανά Κέντρα Μοντέρνων γλωσσών.
ιν) Σχολή αλληλογραφίας
β) Στο ιδιωτικό και ανεξάρτητο σύστημα
ι) Ιδιωτικά Αυστραλιανά σχολεία.
ιι) Ημερήσια Ανεξάρτητα Ιδιωτικά σχολεία με φορέα Ελληνικό
γ) Στο Ελληνικό Απογευματινό σύστημα
ι) Σχολεία Κοινοτήτων και ενοριών.
ιι) Σαββατιανά σχολεία.
δ) Ιδιωτικά Απογευματινά σχολεία.
ι) Απογευματινά
ιι) Σαββατιανά
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η διδασκαλία των ελληνικών στο καθολικό σύστημα βρίσκεται σε εμβρυϊκό στάδιο.Υπάρχει όμως περιθώριο για μελλοντική επέκταση.
Διδακτικό Προσωπικό
Το διδακτικό προσωπικό χωρίζεται από άποψη επάρκειας σε δύο βασικές κατηγορίες.
α) Στα προσοντούχα άτομα (Απόφοιτοι Πανεπιστημιακών Σχολών Ελλάδας ή Αυστραλίας με μετεκπαίδευση στην Αυστραλία,απόφοιτοι Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου).
β) Μη προσοντούχα άτομα.Η συντριπτική πλειοψηφία του διδακτικού προσωπικού των απογευματινών σχολείων ανήκει σ'αυτήν την κατηγορία.Οι περισσότεροι είναι απόφοιτοι ελληνικών γυμνασίων (μερικοί δεν έχουν περατώσει ούτε γυμνασιακές σπουδές) και διδάσκουν κατά τον ελεύθερο χρόνο τους.
Διδακτικά μέσα
Το υλικό που χρησιμοποιείται για την διδασκαλία των ελληνικών προέρχεται:
α) από την Ελληνική Κυβέρνηση που στέλνονται δωρεάν (Ο.Ε.Δ. Β.)
β) Από εξωσχολικά βιβλία
γ)Από βοηθήματα που ετοιμάζουν οι διάφοροι δάσκαλοι/καθηγητές
Τα κρατικά σχολεία της Βικτώριας χρησιμοποιούν δικό τους υλικό που είτε έχει παραχθεί από τις εκπαιδευτικές Υπηρεσίες των εκεί ελληνικών Προξενείων είτε από το Υπουργείο Παιδείος της Βικτώρια (σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείος της Δυτικής Αυστραλίας) για τις τάξεις α' δημοτικού μέχρι β' γυμνασίου.
ΝΕΑ ΝΟΤΙA ΟΥAΛΙΑ
Στην Νέα Νότια Ουαλία η ελληνόγλωσση εκπαίδευση παρέχεται από δύο κατηγορίες φορέων.
α) παροικιακοί φορείς
ι) Κοινόττητες ενορίες Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας.
ιι) Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Σίδνευ (Η παλαιά κεντρική κοινότητα του Σίδνευ)
ιιι) Ανεξάρτητες Κοινότητες και Σύλλογoι Γονέων
ιν) Ιδιωτικά σχολεία
ν) Ελληνορθόδοξο Ημερήσιο σχολείο Aγίου Σπυρίδοονα Κingsfοrd
β) Αυστραλιανά Κρατικά Σχολεία
ι) Δημοττικά σχολεία
ιι) Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης
ιιι) Σαββατιανά Σχολεία
ιν) Σχολεία Αλληλογραφίας
Αναλυτικότερα και κατά βαθμίδα εκπαίδευσης η Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ν.Ν.Ο. παρέχεται ως εξής:
- Πρωτοβάθμια εκπαίδευση
α) Παροικιακά σχολεία.
ι) Απογευματινά σχολεία,με 4 ώρες την εβδομάδα κατά μέσο όρο
ιι) Σαββατιαά οχολεία
Τα παροικιακά δημοτικά σχολεία έχουν 6 τάξεις στις οποίες διδάσκεται η ελληνική γλώσσα και στοιχεία ελληνικού πολιτισμού, μέσω των μαθημάτων της ελληνικής μυθολογίας, ιστορίας, γεωγραφίας Ελλάδας και θρησκευτικών. Ολα τα παροικιακά δημοτικά σχολεία επιδοτούνται από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση και οι γονείς τον μαθητών καταβάλλουν δίδακτρα στους αντίστοιχους παροικιακούς φορείς.
β) Αυστραλιανά κρατικά σχολεία.
Στα κρατικά δημοτικά σχολεία παρέχεται -εφ'όσον ζητηθεί από τους Ελληνες γονείς - ελληνόγλωσση εκπαίδευοη (Ελληνική γλώσσα και στοιχεία του ελληνικού πληθυσμού) 2 - 3 ώρες κατά μέσο όρο την εβδομάδα.
γ) Κυβερνητικά Σαββατιανά σχολεία
Τα σχολeία αυτά λειτoυργούν τις πρωινές ώρες του Σαββάτου (9 π.μ - 1 μ.μ.) και φοιτούν κυρίως μαθητές που στο ημερήσιο σχολείο τους δεν συμπεριλαμβάνεται το μάθημα των νεοελληνικών.
- Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
α) Παροικιακά οχολεία με 3-4 τάξεις συνήθως
ι) Απογευματινά σχολεία
ιι) Σαββατιανά σχολεία
Για τα ανωτέρω παροικιακά γυμνάσια ισχύει ότι και γιά τα αντίστοιχα δημοτικά σχολεία.
β) Αυστραλιανά κρατικά σχολεία.Ισχύει ό,τι και για τα άντίστοιχα δημοτιτά σχολεία.
γ) Κυβερνητικά σαββατιανά σχολεία.Ισχύει ό,τι και για τα αντίστοιχα δημοτικά σχολεία
δ) Σχολεία αλληλογραφίας (γυγμνασιακού επιπέδου).
Τα σχολεία αυτά είναι πλήρως αναγνωρισμένα από την Αυστραλιανή Κυβέρνηση και μπορούν να εγγραφούν όσοι μαθητές δεν διδάσκονται τα ελληνικά στο ημερήσιο σχολείο τους ή επιθυμούν να βελτιώοτουν την ελληνομάθειά τους
Πρόταση για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στα κρατικά σχολεία της Αυστραλίας.
α) Σταδιακή ένταξη της διδασκαλίας της Ελληνικής στα κρατικά σχολεία της Αυστραλίας στην κατεύθυνση παροχής δίγλωσσης - διαπολιτισμικής εκπαίδευσης των Ελληνόπουλων της Αυστραλίας χωρίς την κατάργηση των παροικιακών σχολείων αλλά με παράλληλες προσπάθειες αναβάθμισης της λειτουργίας τους. Η τύχη των παροικιακών σχoλείων θα κριθεί από το επίπεδο προσφοράς ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στα κρατικά σχoλεία.
β) Κατoχύρωση της ελληνικής γλώσσας στα προγράμματα μαθημάτων της μεταϋποχρεωτικής εκπαίδευσης και συνυπολογισμού στην επιλογή των φοιτητών της τριτοβάθμιας εκπαίδcυσης.
γ) Διορισμός Ελληνα συμβούλου νεοελληνικής γλώσσας στο Υπουργείο Παδείας κάθε πολιτείας.
δ ) Οργάνωση και χρηματοδότηση από τις δύο χώρες ενός συστήματος τακτικών εκπαιδευτικών ανταλλαγών.
ε) Διαμόρφωση πολιτικής επαρκούς κάλυψης των αναγκών των σχολείων σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Η πολιτική αυτή δεν θα προσανατολίζεται στην κάλυψη των αναγκών με αποσπάσεις Ελλήνων εκπαιδευτικών αλλά στην αξιοποίηση και μετεκπαίδευση κύρια του ομογενειακού εκπαιδευτικού δυναμικού στην Αυστραλία.
στ) Αύξηση του αριθμού των αποσπασμένων εκπαιδευτικών Συμβούλων Εκπαίδευσης στην Αυστραλία για να προσφέρουν με μεγαλύτερη άνεση και αποτελεσματικότητα τις υπηρεσίες τους.
Γ. Δίγλωσσα σχολεία.
Τα λιγα δίγλωσσα σχολεία που λειτουργούν στην Αυστραλία αποτελούν ένα ιδιαίτεοο τύπο παροικιακών σχολείων. Είναι ημερήσια επιδοτούμενα, ανήκουν στήν Εκκλησία και οι μαθητές πληρώναυν σ'αυτά δίδακτρα.
Το διδακτικό προσωπικό είναι προσοντούχο αλλά παρoυοιάζουν διαφορές ως προς την ποσότητα και ποιότητα τoυ Ελληνικού προγράμματος που προσφέρουν.
Οι πολιτειακές κυβερνήσεις της Αυστραλίας φαίνεται να δυσανασχετούν στήν ίδρυση δίγλωσσων σχολείων στα οποία η Ελληνική γλώσσα αντιμετωπίζεται ως ισότιμη της αγγλικής.
Τα προβλήματα λειτουργίας των δίγλωσσων σχολείων είναι πολύ λιγώτερα απ' αυτά των άλλων σχολείων αν και σ' αυτά είναι εμφανής η έλλειψη επαρκούς εποπτικoύ εκπαιδευτικού υλικού.
Τo υψηλό ποσοστό επιτυχίας στα ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Αυστραλίας των αποφοίτων μαθητών των δίγλωσσων σχολείων σε συνδυασμό με το σχετικά ικανoποιητικό επίπεδο ελληνομάθειας των μαθητών αναδεικνύει τα σχολεία αυτά σε έναν προς το παρόν προσφορότερο τύπo σχολείoυ παροχής ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης.
Αν αυτός ο τύπος συνδυαστεί με το πολυδύναμο σχολικό κέντρο με κατοχυρωμένες τις κατάλληλες συνθήκες λειτουργίας του και καθοδηγούμενο και ελεγχόμενο το έργο του αυτό μεσοπρόθεομα θα αποτελούσε ίσως την ιδανικότερη λύση στην κατεύθυνση κυρίως ανόδειξης ομογενών εκπαιδευτικών ικανών ν 'αναλάβουν την διατήρηση και προαγωγή της Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στον Ελληνισμό της Αυατραλίας.
Πρόταση για μια συνολική μακροπρόθεσμη εκπαιδευτική πολιτική στον χώρο της Αυστραλίας
Η σύντομη αυτή ανασκόπιση των εκπαιδευτικών συστημάτων πολιτειών της Αυστραλίας και της οργάνωσης της παρεχόμενης ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην Αυατραλία, η επισήμανση των αρνητικών αλλά και των θετικών στοιχείων των διαφόρων σχολικών τύπων παροχής ελληγλωσσης εκπαίδευσης και η διατύπωση προτάσεων για το ξεπέρασμα των προβλημάτων τους όλα αυτά συνιστούν τις βασικές προϋποθέσεις ανάδειξη μιας μακροπρόθεομης εθνικής εκπαίδευτικής πολιτικής για τους ομογενείς στην Αυστραλία. Στoν βαθμό δε που η εκπαιδευτική πολιτική αποτελεί σημαντικότατο μέσο διατήρησης και ενίσχυσης των δεσμών του Ελληνισμού της Αυστραλίας με την Ελλάδα τότε αυτή πρέπει να συγκεκριμενoποιεί τους στόχους της τόσο μακροπρόθεσμα όσο και βραχυπρόθεσμα.
Ως μακροπρόθεσμος στόχος μπορεί να καθοριστεί η συγκρότηοη στα πλαίσια του κρατικού Αυστραλιανού εκπαιδευτικού συστήματος ενός αυτοαναπαραγώμενου συστήματος παροχής ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στον Ελληνισμό της Aυστραλίας, ικανού να διατηρεί και να αναπαραγάγει σε στενή σχέση με την Ελλάδα την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό και να αφομοιώνει και προσαρμόζει στα κοινωνικά και πολιτιστικά δεδομένα της Αυστραλίας τα βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής πραγματικότητας, όπως αυτή διαμορφώνεται διαχρονικά.
Ως μεσοπρόθεσμοι στόχοι μπορεί να καθοριστούν κατα χρονική προτεραιότητα αλλά και σημαντικότητα:
α) Η ανάδειξη ενός σώματος Ελληνοαυστραλών Εκπαιδευτικών με υψηλό επίπεδο ελληνoμάθειας και με μετεκπαίδeυση στην Ελλάδα τουλάχιστoν εκείνων που θα κατέχoυν διευθυντικές θέσεις στο προαναφερόμενο σύστημα.
β) Aρση όλων των αρνητικών παραγόντων της οργάνωσης και παροχής της ελληνόγλωσσης εκπαεδευσης στην Aυστραλία και ιδιαίτερα εκείνων που επιδρούν αρνητικά στην συμπάθεια του Ελληνοαυστραλιανoύ παιδικού πληθυσμού προς την γλώσσα και τον πολιτισμό της χώρας καταγωγής τους.
γ) Ενταξη της διδαακαλίας της Ελληνικής γλώσας στα κρατικά σχολεία της Αυστραλίας στην κατεύθυνση παροχής δίγλωσσης εκπαίδευσης στην Αυστραλία
δ) Aποιδιωτικοποίηση της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στην Αυστραλία και διατήρηση και ενίσχυση συγκεκριμένων και ειδικών πολυδύναμων σχολικών κέντρων μεγάλων ομογενειακών οργανώοεων με αναβαθμισμένο τον εκπαιδευτικό τους ρολο και καθοδηγούμενο και ελεγχόμενο το έργο τους.
Ως βραχυπρόθεσμοι στόχοι μπορεί να καθοριστούν
α) Η βελτίωση της παρεχόμενης ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης από τα ήδη υπάρχοντα σχολεία (όλων των φορέων)
β) Η οργάνωση ενός σοστήματος εκπαιδευτικών ανταλλαγών μεταξύ Ελλάδας και Αυστραλίας
γ) Η προώθηση της συνεργασίας όλων των φορέων των ελληνικών σχολείων της Αυστραλίας με τους εκεί αποσπασμένους εκπαιδευτικούς μας συμβούλους.
Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων απαιτείται:
- Aύξηση των αποσπασμένων στην Αυστραλία εκπαιδευτικών συμβούλων με αντίστοιχη αύξηση των εκπαιδευτικών περιφερειών και επαρκής στελέχωση των γραφείων των εκπαιδευτικών συμβούλων
Ολοι οι αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλά την αγγλική γλώσσα.
Ως εκπαιδευτικοί σύμβουλοι μπορούν να ορίζονται από το Υπουργείο Παίδείας της Ελλάδας με δικαίωμα ανάκλησης ομογενείς εκπαιδeυτικοί μεκπαιδευμένοι στην Ελλάδα.
- Διορισμόςαπό κάθε πολιτεία ενός Ελληνα συμβούλου νεοελληνικής γλώσσας στο αντίστοιχο Υπουργείο Παιδείας.
- Κατοχύρωση της ελληνικής γλώσσας στα προγράμματα μαθημάτων της μεταϋποχρεωτικής εκπαίδευσης και συνυπολογισμού της στην επιλoγήτων φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
- Εφαρμογή ενιαίας εκπαιδευτικής πολιτικής,ενιαίου αναλυτικού προγράμματος και σχολικού κανονισμού για όλα τα σχολεία των ομογενειακών οργανώσεων.
- Ιδρυση ειδικού τμήματος μεταπτυχιακών διαπολιτισμικών σπουδών σε Ελληνικό Πανεπιστήμιο στο οπαίο θα φoιτούν επαιδευτικοί (Ελλαδίτες και Απόδημοι) με προορισμό να διδάξουν σε ομογενειακά σχολεία στο εξωτερικό.
- Παραγωγή και διάθεση στα σχολείατης Αυστραλίας του κατάλληλου για την Αυστραλία διδακτικού, εποπτικού και oπτικοακουστικού υλικού.
Είναι εμφανές πως η υλοποίηση της όποιας εκπαιδευτικής πολιτικής στο σύνολό της πέρα από την συνεργασία των ομογενειακών οργανώοεων μετξύ τους αλλά και με την Ελλάδα απαιτεί την αναθeώρηση της υφισταμένης ελληνοαυστραλιανής μορφωτικής σύμβαοης. Στην νέα αύμβαση θα πρέπει να κατοχυρώνονται οι προϋποθέσεις προώθησης της προαναφερόμενης πολιτικής.
Ι. Μότσης